|
Kanonia 8, hip. 85 i 86.
Pierwotnie dwie kanonie, wzniesione w. XV-XVI w kilku
etapach, dostawione do muru obronnego, co najmniej
piętrowe (ślady schodów na piętra). Lewa (nr hip. 85)
dwutraktowa, z dwudzielnym traktem przednim, prawa (nr
hip. 86) na szerszej działce, płytsza. Przebudowywane.
1743-54 lewa własnością kanonika Klonowskiego, prawa
kanonika Drochowskiego (Drohojewskiego).
W latach 1784 i 1797 obie wzmiankowane jako własność
kapituły. 1800 spalone, kupione przez Stanisława
Staszica (wraz z sąsiednią nr 6) i przebudowane przed
1806 na siedzibę Towarzystwa Przyjaciół Nauk, które
mieściło się tu do 1823 (biblioteka, zbiory naukowe).
1814 remontowane przez arch. Józefa Borettiego. Oba
połączone budynki otrzymały jedną klasycystyczną fasadę,
a część lewą (d. nr hip. 85) rozbudowano w głąb ku
skarpie wiślanej. 1823 przyłączone do Zamku i
przeznaczone na mieszkania służby.
1843 nabyte i przekształcone na mieszkania czynszowe
przez pierwszego prywatnego właściciela Adama
Podberskiego (1843-53). Następnie dom w posiadaniu m.i.:
1865-78 Milewskich, 1880-87 Józefy Wodzińskiej, 1907
Ignacego Badowskiego, przez którego rozbudowany w głąb:
nowe skrzydła utworzyły za budynkiem frontowym
dziedziniec z krużgankami.
1908 staraniem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami
Przeszłości na fasadzie umieszczono tablicę ku czci
Stanisława Staszica. 1915 własność poety Artura Oppmana
(Or-Ota), 1930 Arnolda Szyfmana. 1923 przebudowa
poddasza. 1933 umieszczenie na fasadzie tablicy ku czci
Or-Ota.
1944 dom wypalony i częściowo zburzony; zachowana fasada
(z tablicami) oraz mury konstrukcyjne. Odbudowany
1955-60 wg proj. Haliny Trojanowskiej; odtworzono plan i
fasadę sprzed 1944, sylwetę dachu sprzed 1923, zabudowa
frontowa skrócona (nie dochodzi do muru obronnego),
tylna nie odbudowana; nowo projektowane: elewacja od
strony Wisły oraz wnętrza. Budynek trzykondygnacjowy z
mieszkalnym poddaszem. W ścianie tylnej resztki muru
obronnego z końca w. XIV, pozostałe elementy w. XV i
XVI.
Pod skrajnymi oknami I p. tablice pamiątkowe: z lewej ku
czci Or-Ota, z prawej Staszica. Dach z wystawkami od
frontu.
Przez wiele lat siedziba teatru "Adekwatnego"
kierowanego przez znanego artystę Henryka Boukołowskiego.
|
