Plac Mirowski i jego historia

Baczyńskiego, Bagno, Pl.Bankowy, Bednarska, Bielańska, Boduena, Bracka, Canaletta, Chmielna, Corraziego, Czackiego, Daniłowiczowska, Pl.Defilad, Dowcip, Dynasy, Elektoralna, Fredry, Gałczyńskiego, Gamerskiego, Graniczna, Grzybowska, Pl.Grzybowski, Hipoteczna, skwer Hoovera, Jana Pawła II (strona wschodnia), Jasna, Al.Jerozolimskie (strona północna), Karasia, Karowa, Kopernika, Kozia, Krakowskie Przedmieście, Kredytowa, Królewska, Krywulta, Kubusia Puchatka, Małachowskiego, Mariańska (po obu stronach Świętokrzyskiej, Marszałkowska, Pl.Mirowski, Mazowiecka, Moliera, Moniuszki, Niecała, Niżyńskiego, Nowy Przejazd, Nowy Świat, Oboźna, Okólnik, Ordynacka, Orla, Ossolińskich, Pańska, Piłsudskiego, Plater, Pl.Powstańców Warszawy, Próżna, Przechodnia, Przeskok, Przybosia, Ptasia, Rysia, Senatorska, Sewerynów, Sienkiewicza, Sienna, Smolna, Al.Solidarności, Sosnowa, Szkolna, Szpitalna, Śliska (nr 3-9), Świętokrzyska, Tamka (od Kopernika do Pałacu Ostrogskich nr 40, 43-49), Pl.Teatralny, Tłomackie, Traugutta, Trębacka, Tuwima, Twarda, Warecka, skwer Wiecheckiego, Widok, Wierzbowa, Zgoda, Zielna, Zimna, Złota, Pl.Żelaznej Bramy.

historia Placu Mirowskiego

historia hal mirowskich

Plac Mirowski tak opisuje Eugeniusz Szwankowski: Plac rozciągający się na osi ul. Chłodnej między ul. Marchlewskiego (obecnie Jana Pawła II) i Zimną.
Powstał ok. 1730 na terenie jurydyki Wielopole jako jeden z elementów zachodniej części Osi Saskiej. Po obu jego stronach zbudowano 6 budynków koszarowych, nazwanych koszarami Wielopolskimi. Plac wraz z koszarami został ogrodzony; od strony ul. Chłodnej wystawiono bramę. W drugiej połowie XVIII w. koszary nazwano Mirowskimi, od nazwiska dowódcy pułku Ułanów Królewskich stacjonujących w koszarach, gen. Ludwika Miera; stąd też nazwa placu. W czasach stanisławowskich plac został luźno obudowany, a w czasach Królestwa Kongresowego ujęła go z obu stron zabudowa zwarta 1- i 2-piętrowych domów.
W 1851 w koszarach dobudowano wieżę strażniczą i umieszczono oddział straży ogniowej. Ok. 1902 na miejscu częściowo rozebranych koszar wybudowano dwie obszerne hale Mirowskie, psując w ten sposób i szpecąc Oś Saską. Ok. 1909 przez plac przeprowadzono linię tramwaju elektrycznego.
Podczas powstania 1944 hitlerowcy rozstrzeliwali na placu tysiące mieszkańców. Obie hale i budynki koszar Mirowskich oraz okoliczne domy zostały wypalone. Ok. 1950 odbudowano pawilon i pierwszą halę koszar Mirowskich urządzając tam halę sportową, w której odbywały się zawody sportowe oraz koncerty (hala „Gwardii"). W l. 1960-1962 odbudowano drugą halę - na pomieszczenia handlowe. Plac został przecięty ul. Marchlewskiego (obecnie Jana Pawła II) i stracił swe znaczenie komunikacyjne; tramwaj skasowano. W XVIII i XIX w. od placu M. do Elektoralnej szła niewielka ulica Mirowska, która do 1879 nosiła nazwę Zatyłki, gdyż biegła za tyłami koszar Mirowskich; dziś ulica ta nie istnieje.

rok 1905

rok 1912

czas okupacji

Historia hal mirowskich opisana przez Jerzego Majewskiego (Gazeta Stołeczna 7 czerwca 2007);
Po wojnie halę wschodnią zamieniono w halę sportową klubu Gwardia. Urządzano tu m.in. mecze bokserskie. Druga hala zachowała funkcję handlową, ale w latach 60. fatalnie przebudowano jej fasadę. Dziś obydwie hale ponownie służą bogowi handlu Merkuremu. Tutaj też wzdłuż dawnej ulicy Mirowskiej (dziś pl. Mirowski) każdego ranka ustawiają się dziesiątki furgonetek, z których sprzedawane są tańsze artykuły spożywcze. Po drugiej (południowej) stronie hal znajdziemy bazar spożywczy. Przeciskając się między furgonetkami z masłem, serami i jajami, warto spojrzeć na boczną ścianę północnej ściany u zbiegu pl. Mirowskiego i al. Jana Pawła II. Jest ona poszatkowana śladami po kulach z ręcznej broni maszynowej. To świadek jednej z wielu zbrodni, jakiej dopuszczali się od 5 sierpnia 1944 r. niemieccy żołdacy posuwający się od strony Woli w kierunku Pałacu Saskiego. Pod ścianą rozstrzeliwali dziesiątki cywili.
...W miejscu, gdzie dziś wznoszą się Hale Mirowskie, aż do końca XIX w. stały barokowe pawilony koszar Gwardii Konnej Koronnej zorganizowanej w 1717 r. i dowodzonej przez generała majora Wilhelma Miera. Od imienia dowódcy gwardzistów nazywano mirowczykami, a koszary mirowskimi. Budowa koszar była jednym z wielkich przedsięwzięć budowlanych podejmowanych przez króla Augusta II w ostatnich latach jego panowania. Stanęły w latach 1730-32 wg projektu Joachima Daniela Jaucha. Koszary początkowo składały się z trzech par długich budynków stojących w dwóch rzędach. Środkiem biegła ulica. Były tu nie tylko budynki dla żołnierzy, ale też obszerne stajnie, kuźnie i m.in. zbrojownia. W czasach Stanisława Augusta budynki zmodernizowano. U schyłku XIX w. większość pawilonów zburzono. Do dziś przetrwały fragmenty dwóch z nich - między al. Jana Pawła II a ul. Chłodną.